Bilimsel Merakla Bir Gözle: “Erdem Hastanesi kime ait?”
Hepimiz sağlık kurumlarının kimler tarafından yönetildiğini, sahiplik yapısının ne olduğunu merak ediyoruz; hele ki özel sektörün sağlık hizmetlerinde oynadığı rol düşünüldüğünde… Bugün birlikte bir sağlık kuruluşu olan Erdem Hastanesi’nin sahiplik yapısını, tarihçesini ve sermaye–yönetim ilişkilerini “bilimsel gözle” ama herkesin anlayabileceği sadelikte inceleyeceğiz.
—
Erdem Hastanesi’nin Tarihçesi ve Kurumsal Yapısı
Erdem Hastanesi, sağlık sektöründe yer alan özel bir sağlık kuruluşudur. Kurumsal web sitesine göre, kurumun arkasındaki grup olan Erdem Sağlık Grubu 1988 yılında sağlık ve eğitim alanlarında faaliyetlerine başlamış durumda. ([Erdem Sağlık Grubu][1]) Hastanenin ilk ayağı, 1988 yılında küçük bir poliklinik olarak hizmete girmiş; ardından 1994’te Ümraniye/Çakmak bölgesinde 7 branşlı, 22 yataklı bir hastane olarak büyümüş. ([BG360][2]) Bu tür tarihsel bir kurumsallaşma, özel sağlık hizmetlerinde “ölçek büyütme” ve “yatırım artışı” eğilimini yansıtır.
Kurumsal yapı açısından, Erdem Sağlık Grubu’nun kendi resmi sitesindeki bilgiler arasında yönetim kurulu bilgileri yer alıyor. ([Erdem Sağlık Grubu][3]) Bu da “sahiplik yoksa da yönetsel kontrol” alanında bilgi sahibi olmamızı sağlıyor.
—
Sahiplik ve Kimlerin Kontrolünde?
Bu noktada “kime ait?” sorusu devreye giriyor. Medya ve kamuya açık kayıtlar şunu söylüyor:
İstanbul’da altı şubesi bulunan Özel Erdem Hastanesi’nin sahibi olan şirketin adı “Çakmak Özel Sağlık Hizmetleri Limited Şirketi” olarak geçiyor. Bu şirketin yönetiminin tamamı, İstanbul Ticaret Odası (İTO) sicil kayıtlarına göre, Metin Külünk’ün aile bireylerinden oluşuyor. ([birgun.net][4])
Yani özetle: Erdem Hastanesi’nin faaliyet gösterdiği grup içinde “Külünk” ailesi önemli bir güç odağı olarak görünüyor.
Kurumun kendi kurum sayfasında doğrudan “Külünk ailesi sahipliğindedir” ifadesi bulunmasa da, dış ortamda yapılan analizlerde bu ailenin hissedar ve yönetici pozisyonunda olduğuna dair kayıtlar yer alıyor. ([Kocaeli Gazetesi][5])
Bu bilgi, özel sağlık kuruluşlarında sahiplik–yönetim ilişkilerini anlamak açısından ilginç bir vaka sunuyor: şeffaflık düzeyi değişken, kamuya açık kaynaklarda oranlar, ortaklık yapıları detaylı değil. Buradan çıkarılabilecek bir bilimsel çıkarım: “özel sağlık kurumlarının sahiplik yapıları genellikle karmaşık ve çok katmanlı olabilir, bu da denetim, şeffaflık ve yönetişim açısından dikkat edilmesi gereken bir nokta.”
—
Neden Bu Bilgi Önemli? ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Sahiplik yapısı sağlık kuruluşlarında birkaç açıdan önem taşıyor:
Hizmet kalitesi ve yönetim kararları: Kuyrukta bekleme, hizmet yönlendirmeleri, yatırım öncelikleri gibi konular sahiplik–yönetim biçiminden etkilenebilir. Örneğin, bir hastanenin yatak kapasitesi, branş çeşitliliği ve büyüme süreci Erdem Hastanesi özelinde “1994’te 22 yataklıydı, 2003’te 124 yatak kapasiteli hâle geldi” şeklinde kayıtlı. ([Erdem Sağlık Grubu][1])
Kurumsal şeffaflık ve kamusal denetim: Sahiplik yapısının net olmaması, çıkar çatışmaları veya monopol benzeri durumların ortaya çıkmasına imkân sağlayabilir. Bu hastane özelinde de “tünel kazısı” gibi imar/altyapı ilişkileriyle ilgili eleştiriler kamuoyunda yer almış durumda. ([Sözcü][6])
Güven ve toplumsal algı: Bir sağlık kurumunun kimler tarafından yönetildiğini bilmek, toplumun kuruma duyduğu güven açısından önemlidir. “İşletme sahibi kim?” sorusu, tüketici (hastalar) açısından bilinmesi değer bir bilgidir.
—
Sonuç ve Tartışma için Sorular
Özetle, Erdem Hastanesi özel sağlık sektöründe faaliyet gösteren bir kurum olup, Erdem Sağlık Grubu adı altında faaliyet göstermektedir. Sahiplik yapısında “Külünk ailesi” öne çıkmaktadır. Özel sağlık kurumlarının sahiplik ve yönetim yapılarının bu tür şekilde çözülmesi, sağlık sektörü kapsamında önemli bir gündem alanıdır.
Şimdi hep birlikte düşünelim:
Bir hastaneyi seçerken, sahiplik yapısı ne kadar dikkate alınmalı sizce?
Sahipliği kamuya açık biçimde şeffaf olmayan sağlık kuruluşlarında riskler neler olabilir?
Özel sağlık kurumlarının büyümesi ve yatırımı, hizmet kalitesi ve erişilebilirlik üzerine nasıl etkiler yaratabilir?
Bu sorular üzerine düşünmek, sağlık hizmetlerine dair bilinçli karar vermemizi sağlayabilir.
[1]: https://www.erdemhastahanesi.com.tr/tr/hakkimizda?utm_source=chatgpt.com “Hakkımızda – Erdem Hastanesi”
[2]: https://www.bg360.com.tr/ozel-erdem-hastanesi?utm_source=chatgpt.com “Özel Erdem Hastanesi”
[3]: https://www.erdemhastahanesi.com.tr/tr/yonetim-kurulu?utm_source=chatgpt.com “Yönetim Kurulu – Erdem Hastanesi”
[4]: https://www.birgun.net/haber/rant-carki-akp-icin-dondu-569328?utm_source=chatgpt.com “Rant çarkı AKP için döndü – birgun.net”
[5]: https://www.kocaeligazetesi.com.tr/haber/22134572/turkiyede-akp-ile-yildizi-parlayan-ozel-hastaneler-kimlere-ait-kocaeliden-o-hastane-de-aralarinda?utm_source=chatgpt.com “Türkiye’de AKP ile yıldızı parlayan özel hastaneler kimlere ait …”
[6]: https://www.sozcu.com.tr/umraniyedeki-gizemli-kazi-kulunk-ailesi-icin-yapilmis-wp2424675?utm_source=chatgpt.com “Ümraniye’deki gizemli kazı Külünk ailesi için yapılmış! – Sözcü”